Hà Nội cần làm gì trước khi cấm xe máy chạy xăng trong Vành đai 1?
Hà Nội đang đứng trước một thách thức lớn trong nỗ lực cải thiện chất lượng không khí, đặc biệt là khi Thủ tướng Phạm Minh Chính vừa ban hành chỉ thị yêu cầu thành phố lên phương án cấm xe máy chạy xăng trong Vành đai 1 từ tháng 7/2026.
Đây là một bước đi quyết liệt nhằm giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, đặc biệt là bụi mịn PM2.5, với giao thông vận tải là nguồn phát thải chính.
Kể từ năm 2017, Hà Nội đã có lộ trình hạn chế và tiến tới dừng hoạt động xe máy trên địa bàn các quận cũ vào năm 2030 theo Nghị quyết số 04/2017/NQ-HĐND. Nhiều giải pháp nền tảng như đầu tư hệ thống giao thông công cộng, mở rộng mạng lưới xe buýt đã được triển khai nhưng hiệu quả cải thiện ô nhiễm môi trường vẫn chưa đáng kể. Nồng độ bụi mịn PM2.5 trung bình năm tại Hà Nội liên tục vượt quy chuẩn quốc gia và cao gấp 8 lần khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới.
Để chuẩn bị cho lệnh cấm xe máy chạy xăng trong Vành đai 1, việc xây dựng một lộ trình rõ ràng và các giải pháp đồng bộ là cần thiết.
Hoàn thiện hệ thống giao thông công cộng
Đây là yếu tố then chốt để đảm bảo người dân có phương tiện thay thế thuận tiện và hiệu quả. Hà Nội cần tập trung đẩy nhanh tiến độ các dự án đường sắt đô thị, với mục tiêu xây dựng khoảng 10 tuyến vào giai đoạn 2030-2035. Song song đó, việc mở rộng và nâng cao chất lượng mạng lưới xe buýt, phát triển các loại hình giao thông công cộng khác như xe đạp công cộng, xe điện mini cũng cần được ưu tiên. Một hệ thống giao thông công cộng đa dạng, tiện lợi, đúng giờ và chi phí hợp lý sẽ khuyến khích người dân từ bỏ xe máy cá nhân.
Hỗ trợ người dân chuyển đổi phương tiện
Theo ông Nguyễn Văn Thanh, nguyên Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Ô tô Việt Nam, việc hỗ trợ người dân, đặc biệt là nhóm thu nhập thấp, trong quá trình chuyển đổi rất quan trọng. Hà Nội cần:
Khảo sát và phân loại xe máy hiện có: Nắm rõ số lượng, niên hạn và tình trạng sử dụng của xe máy chạy xăng để xây dựng các gói hỗ trợ phù hợp.
Chính sách hỗ trợ tài chính: Cần có các chính sách ưu đãi như miễn thuế trước bạ, giảm thuế tiêu thụ đặc biệt, hoặc hỗ trợ lãi suất trả góp cho người dân khi mua xe điện chính hãng.
Vận động các hãng xe điện: Khuyến khích các nhà sản xuất xe điện triển khai chương trình đổi xe cũ lấy xe mới, giảm giá xe điện, đặc biệt cho nhóm thu nhập thấp. Đối với xe máy quá cũ, có thể không hỗ trợ tài chính nhưng khuyến khích thu hồi.
Triển khai vùng phát thải thấp (LEZ)
Hà Nội đã thông qua nghị quyết thực hiện Vùng Phát thải Thấp (LEZ) từ tháng 12/2024. Việc thí điểm chính sách này tại các quận Hoàn Kiếm, Ba Đình (cũ) trong giai đoạn 2025-2030 sẽ là tiền đề quan trọng. Các biện pháp áp dụng trong vùng LEZ như cấm xe tải hạng nặng chạy bằng dầu diesel, hạn chế hoặc cấm ô tô và xe máy không đáp ứng tiêu chuẩn khí thải sẽ giúp giảm thiểu đáng kể lượng khí thải độc hại. Việc thực hiện LEZ sẽ là bước đệm cần thiết để người dân và doanh nghiệp làm quen và thích nghi với các quy định mới trước khi lệnh cấm toàn diện được áp dụng.
Nâng cao ý thức cộng đồng và tuyên truyền
Mặc dù việc chuyển đổi xe máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang xe điện không phải là một quyết định bất ngờ đối với người dân hay doanh nghiệp, nhưng việc tuyên truyền, giải thích rõ ràng về lợi ích của việc cấm xe máy chạy xăng đối với sức khỏe cộng đồng và môi trường là rất quan trọng. Các chiến dịch nâng cao ý thức về ô nhiễm không khí và khuyến khích sử dụng phương tiện giao thông thân thiện môi trường cần được đẩy mạnh.
Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh cũng khẳng định Hà Nội sẽ triển khai kế hoạch này tại 4 quận nội đô cũ với các bước tiến hành cụ thể và được cân nhắc kỹ lưỡng. Sự quyết tâm của thành phố là chìa khóa để Hà Nội có thể phát triển đô thị văn minh, sạch đẹp hơn, góp phần vào mục tiêu chung về phát triển bền vững.
Việc cấm xe máy chạy xăng trong Vành đai 1 là một quyết định táo bạo và cần sự chuẩn bị kỹ lưỡng về mọi mặt. Nếu được thực hiện đúng đắn và có sự đồng thuận từ người dân, đây sẽ là một bước tiến lớn giúp Hà Nội giải quyết bài toán ô nhiễm môi trường nan giải, mang lại bầu không khí trong lành hơn cho Thủ đô.
Nguồn: https://sohuutritue.net.vn/ha-noi-can-lam-gi-truoc-khi-cam-xe-may-chay-xang-trong-vanh-dai-1-d304046.html
Bạn vừa đọc bài viết Hà Nội cần làm gì trước khi cấm xe máy chạy xăng trong Vành đai 1? thuộc trang Tin Tức trên website: vnhay.vn. Hẹn gặp bạn ở những bài viết sau.
