Cấm xe khách giường nằm có phù hợp với thực tế?

Có ý kiến đồng tình với đề xuất cấm xe khách giường nằm trong khi cũng có nhiều ý kiến khác cho rằng thay vì cấm thì nên quản lý chặt chẽ loại xe này. Nhiều chuyên gia cho rằng, cần cân nhắc kỹ lưỡng với đề xuất này.

Nhiều ý kiến trái chiều

Tại hội nghị trao đổi với các DN kinh doanh vận tải đường bộ do Cục Cảnh sát giao thông (Bộ Công an) tổ chức hôm 1/8, một số ý kiến đề xuất siết chặt quản lý, thậm chí cấm xe khách giường nằm nhằm giảm thiểu tai nạn giao thông. Ông Vũ Đức Hoàng, đại diện DN xe Hoàng Long cho rằng, xe khách giường nằm không còn an toàn nữa, bởi bản chất đây là xe hoán cải. Để giảm thiểu tai nạn giao thông, ông Vũ Đức Hoàng đề xuất có lộ trình cấm xe giường nằm. “Nếu xe chạy quãng đường trên 200km đường đồi núi thì phải lắp hệ thống phanh từ chuyên biệt. Có thể cấm xe giường nằm chạy từ 0h30’ – 5h30’ hàng ngày” - ông Vũ Đức Hoàng nêu quan điểm.

Một hành khách ở xã Thanh Trì, Hà Nội chia sẻ: "Xe giường nằm ít an toàn là do nhiều yếu tố như: thời gian di chuyển ban đêm; xe chạy quá tốc độ; tài xế chạy liên tục; trọng tâm xe thay đổi do nhiều xe là xe hoán cải... Hành khách này chỉ bất đắc dĩ mới đi xe giường nằm vì hệ số an toàn không cao". Trong khi đó, một hành khách khác ở phường Yên Sở, Hà Nội nhấn mạnh: "Để giảm thiểu tai nạn giao thông thì phải kiểm soát kỹ thuật, nâng cao chất lượng, đăng kiểm nghiêm ngặt... Phải nói là cấm xe khách, xe khách giường nằm hoán cải từ xe cũ không đủ chất lượng mới đúng".

Ở chiều ngược lại, một số DN lẫn chuyên gia đều tỏ ra thận trọng với đề xuất này. Chủ tịch Hiệp hội vận tải Hà Nội, đồng thời là Giám đốc Công ty TNHH TM&ĐV Minh Thành Phát (hãng xe Sao Việt) Đỗ Văn Bằng cho biết, vận tải hành khách bằng đường bộ đang gánh “trọng trách” lớn so với các loại hình giao thông khác. Theo đó, có khoảng 94,7% hành khách lựa chọn di chuyển bằng phương tiện giao thông đường bộ, hàng không chỉ chiếm 1,3%, còn lại là đường sắt và đường thủy. Điều này cho thấy, vận tải đường bộ đang là nhu cầu thiết yếu trong bối cảnh hạ tầng giao thông chưa phát triển, các loại hình khác chưa đáp ứng được nhu cầu đi lại của người dân.

“Chỉ đến khi đường sắt tốc độ cao ra đời với nhiều tính ưu việt thì xe khách giường nằm tự khắc rơi vào thoái trào. Khi ấy, có bắt DN mua xe giường nằm họ cũng từ chối”, ông Đỗ Văn Bằng phân tích và cho biết thêm, nguyên nhân của nhiều vụ tai nạn giao thông không nằm ở kết cấu xe mà đến từ yếu tố con người, như: sử dụng lốp quá hạn; thiếu kiểm tra bảo dưỡng hay không tuân thủ quy định vận hành. Việc đổ lỗi hoàn toàn cho xe giường nằm là không khách quan.

Cần siết chặt quản lý về chất lượng phương tiện

Thay vì cấm loại hình xe giường nằm, chuyên gia giao thông Nguyễn Văn Thanh cho rằng, cần nâng cao chất lượng đường sá, nhất là khu vực đồi núi. Đồng thời, siết chặt quản lý về chất lượng phương tiện thông qua đăng kiểm, bảo dưỡng định kỳ. DN vận tải cũng cần tuyển chọn tài xế kỹ lưỡng, đảm bảo độ tuổi, tay nghề, đạo đức; bố trí đội xe chất lượng, mật độ khai thác xe phù hợp, không “nhắm mắt chạy theo lợi nhuận”. Với những trường hợp nhà xe vi phạm hoặc tài xế chạy ẩu, cơ quan chức năng cần xử lý nghiêm.

Đặc biệt, vị chuyên gia này đề xuất rút ngắn thời gian lái xe liên tục đối với tài xế xe giường nằm, từ 4 giờ (theo luật hiện hành) xuống còn 2 giờ. Bởi lẽ, với đặc điểm chạy ban đêm, lại thêm cung đường đồi núi, áp lực tinh thần là rất lớn, tài xế cần tìm điểm dừng để nghỉ ngơi sau mỗi 2 tiếng, nhằm giữ sự tỉnh táo, minh mẫn.

Thực tế, câu chuyện cấm xe khách từng được đề xuất từ hàng chục năm trước, như cấm xe khách đi đèo Bảo Lộc, đèo Prenn lên Đà Lạt... nhưng đều gặp phải ý kiên phản ứng từ phía DN lẫn người dân. Cuối cùng, cái cần thay đổi không phải là loại hình xe, mà là cách chúng ta kiểm soát chất lượng phương tiện, trình độ tài xế và hệ thống giám sát vận hành. Điều đáng lo nhất với xe giường nằm hiện nay là gì? Đó là tình trạng hoán cải xe một cách cẩu thả, cơi nới vô tội vạ, đấu nối linh tinh các thiết bị không đảm bảo kỹ thuật. Rồi tài xế lái xe liên tục 6 - 7 tiếng không nghỉ, thậm chí một người chạy suốt chặng 500 - 600km xuyên đêm mà không có người thay ca.

Cục Cảnh sát giao thông đã đưa ra đề xuất gắn camera, quản lý hành trình, thậm chí là sử dụng AI để phát hiện tài xế buồn ngủ, xử lý ngay từ đầu. Những công nghệ này hoàn toàn có thể triển khai và nhiều nước trên thế giới đã làm. Ví dụ, ở Nhật Bản hay Hàn Quốc, xe khách đường dài đều phải gắn hệ thống cảnh báo tài xế ngủ gật, phanh tự động, hoặc khóa máy khi phát hiện có nồng độ cồn. Singapore, Australia, Canada… không cấm xe giường nằm nhưng họ kiểm tra gắt gao trước khi xe lăn bánh từ tiêu chuẩn ghế nằm, hành lang thoát hiểm, hệ thống phanh từ, cho đến lịch trình làm việc của tài xế.

Thay vì đề xuất cấm, tại sao chúng ta không học theo các nước bạn? Hãy đặt ra bộ tiêu chuẩn an toàn cụ thể: xe nào đủ điều kiện thì được phép chạy đêm, chạy đèo; tài xế nào được đào tạo bài bản, có chứng chỉ phù hợp mới được cầm lái; camera giám sát phải bật 24/24 và dữ liệu được kiểm tra ngẫu nhiên…

Để giảm thiểu tai nạn giao thông có liên quan đến xe giường nằm thì việc đầu tiên cần làm là siết chặt công tác quản lý. Bên cạnh việc các cơ quan quản lý Nhà nước tăng cường tuần tra, kiểm soát, thì bản thân mỗi DN vận tải cũng cần tăng cường giám sát việc tuân thủ pháp luật của các tài xế, giúp họ nâng cao ý thức khi tham gia giao thông. Các DN cần kiên quyết loại bỏ những tài xế không tuân thủ đúng quy trình vận hành lái xe, nghiện ngập, vi phạm nồng độ cồn... Khi tài xế lái ẩu thì dù bất cứ loại xe nào, độ an toàn cao đến đâu cũng có thể gây tai nạn giao thông. Khi đó, trách nhiệm pháp lý sẽ đặt trên vai của các chủ DN vận tải chứ không chỉ riêng lái xe.

Thống kê cho thấy xe khách chỉ chiếm 2,49% tổng lượng phương tiện giao thông đường bộ nhưng liên quan đến 37,1% số vụ tai nạn giao thông và 40,27% số vụ tai nạn giao thông có người chết. Nhìn chung, cứ 3 vụ tai nạn thì có 1 vụ liên quan đến xe tải, rơ moóc hoặc xe khách. Trong 7 tháng năm 2025, toàn quốc đã xảy ra 4.000 vụ tai nạn giao thông liên quan đến xe tải và xe khách, làm chết 2.466 người và bị thương 2.106 người.

Thiếu tướng Đỗ Thanh Bình, Cục trưởng Cục Cảnh sát giao thông.

Nguồn: https://phapluatxahoi.kinhtedothi.vn/cam-xe-khach-giuong-nam-co-phu-hop-voi-thuc-te-427201.html

Bạn vừa đọc bài viết Cấm xe khách giường nằm có phù hợp với thực tế? thuộc trang Tin Tức trên website: vnhay.vn. Hẹn gặp bạn ở những bài viết sau.